Wystawa przygotowana z myślą o setnej rocznicy obchodów odzyskania przez Polskę niepodległości. Zawiera ogólną genezę wybuchu pierwszej wojny światowej, do wyszczególnienia etapów jakie rozegrały się na terenach ziemi włodawskiej okupowanych przez zaborców, m.in., rok 1915-1916, oraz 1918. W 1915 roku powiat włodawski wcielono do Generalnego Gubernatorstwa Warszawskiego, gdzie podporządkowano go Komendzie Etapów Naczelnego Dowództwa Armii Wschodnich (Ober – Ost). Przytoczono wspomnienia ks. Ludwika Romanowskiego o złej sytuacji ekonomicznej we Włodawie i brutalnym traktowaniu miejscowej ludności. Wyzwolenie Włodawy spod okupacji niemieckiej miało miejsce kilka dni później niż większości miast Lubelszczyzny. Jednakże jeszcze w końcowym okresie I wojny światowej na terenie powiatu włodawskiego powołana została cywilna organizacja i administracja polska. Po opuszczeniu Włodawy przez Niemców w nocy z 12 na 13 listopada 1918 roku utworzono w mieście kilkusetosobową Czerwoną Gwardię i 10-osobowy oddział Czerwonej Armii Konnej.

Na uwagę zasługują tu osoba księdza Ludwika Romanowskiego, proboszcza włodawskiego i organizatora  władz miejskich we Włodawie w listopadzie 1918 roku. oraz Józefat Błyskosz -organizator Towarzystwa Straży Kresowej we Włodawskiem. Znajdował się w składzie kierownictwa POW w czasie rozbrajania Niemców i przejmowania władzy we Włodawie. Ekspozycja zawiera pamiątki z okresu I poł. XX wieku, są to zdjęcia, dokumenty osobiste, pocztówki miasta, czasopisma z okresu okupacji, oraz medale i odznaczenia.

Czas ekspozycji: 28 września 2018 r – 31 marca 2019 r.